نویسنده: حمید خوش آیند




 

مقدمه

مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خویش که به مناسب آغاز سال جدید و همزمان با تحویل سال نو ایراد فرمودند، با اشاره به حرکت رو به جلوی ملت ایران در سال گذشته، به ویژه در مواجهه اقتصادی و سیاسی با جهان استکبار، چشم‌انداز سال ۹۲ را امیدوارانه و همراه با پیشرفت و تحرک و ورزیدگی و حضور جهادی ملت ایران در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی دانسته و تأکید کردند: با این نگاه، سال ۹۲ را سال « حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» نام گذاری می‌کنیم. در واقع، این امر نشان دهنده اهمیت اقتصاد در کنار سیاست در تفکر رهبر معظم انقلاب است و ایشان با اذعان به سختی های اقتصادی که در سال ۹۱ بر ملت ایران به وجود آمد، با این نام گذاری درجه اهمیت اقتصاد را در کنار سیاست در برهه حساس کنونی یادآور شدند.
نکته قابل تأملی که در پیام نوروزی رهبر معظم انقلاب به چشم می خورد، کاربرد مفهوم « حماسه » در کنار مقوله سیاست و اقتصاد است، که از یک منظر به اهمیت حاکمیت بیش از پیش ادبیات حماسی در مسائل آتی سیاسی و اقتصادی کشور تأکید می نماید. با این اوصاف، پرسشی که در این زمینه در ذهن متبادر می شود این است که اصولاً حماسه چیست و چه نیازی به حماسه آفرینی و خلق حماسه های بزرگ در ابعاد کلان سیاسی و اقتصادی در سال 1392 می باشد؟

سال 1392، سال خلق حماسه های بزرگ در ابعاد سیاسی و اقتصادی

لازم به توضیح است که حماسه در لغت به معنای دلاوری، جسارت و شجاعت می باشد و در اصطلاح، نثر یا شعری است داستانی با زمینه قهرمانی، قومی و ملی که حوادثی خارق العاده در آن جریان دارد. یکی از شرایط مهم حماسه، جریان یافتن حوادثی است که در قریب به اتفاق موارد با منطق و تجربه علمی سازگاری ندارد و در نوع خود بی نظیر و یا حداقل کم نظیر می باشند. در هر حماسه ای، رویدادهای بزرگ و سترگ فراطبیعی و بیرون از نظام عادت و خارج از روندهای معمول مشاهده می شود، که تنها از رهگذر عقاید دینی و آرمان های انقلابی و ارزش های ماورائی عصر خود که با حضور رهبری کاریزما که تبعیت و اطاعت همگان را بر می انگیزد، توجیه پذیر هستند، به وجود می آید. به این معنا که هر ملتی، عقاید ماورای طبیعی خود را به عنوان عاملی شگفت آور، در حماسه خویش به کار می گیرد و بدین طریق به خلق حماسه های بزرگ و پیش برنده می پردازد. فلذا اطلاق کلمه « حماسه» برای روند امور کشور در سال جاری در کنار اینکه نشان از هوشیاری رهبر معظم انقلاب و تشخیص ضرورت های پیش روی کشور توسط ایشان دارد، بدنبال تفهیم این مسئله به مسؤلان و مردم می باشد، که در موقعیت کنونی که جمهوری اسلامی در شرایط خاص اقتصادی و سیاسی به سر می برد، برای حل و فصل مشکلات اقتصادی و سیاست خارجی بیش از پیش نیازمند خلق حماسه های بزرگ و فراطبیعی هستیم.
باید توجه داشت که در برهه کنونی با توجه به فشارهای سنگین اقتصادی و سیاسی که از جانب دشمنان نظام اسلامی وارد می شود، کشور در شرایط حساسی حضور دارد. کما اینکه در مقطع فعلی که حاکمیت زر و زور و تزویر و همچنین منطق قدرت و قدرت اندوزی حرف اول را در نظام بین الملل می زند، برون رفت کشور از برخی مشکلات و معضلات اقتصادی و سیاسی که ناشی از سیاست های توسعه طلبانه و طمع ورزانه قدرت های بزرگ بوجود آمده است، اساساً با استفاده از رهیافت های حاکم بر نظام جهانی و معادلات موجود در آن، که شدیداً با آرمان ها و ارزش های انقلابی و اسلامی ناهمخوانی داشته و حل مشکلات داخلی کشورها را جز از طریق کوتاه آمدن در برابر خواست قدرت های بزرگ ممکن نمی سازد، امکان پذیر نیست.
حال در این راستا، بهتر می توان به فلسفه درونی مفهوم حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی که به عنوان یک راهبرد کلان ملی و دکترین جدید سیاسی و اقتصادی توسط مقام معظم رهبری برای سال 1392 انتخاب شده است، پی برد. به خصوص این که امسال با توجه به پیش رو بودن دو انتخابات بزرگ، یعنی انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی، و همچنین با عنایت به شرایط خاص اقتصادی که بر کشور حاکم است، انتظار این است که جهت عبور از گردنه های دشوار اقتصادی و همچنین موفقیت در عرصه های سیاسی که به شکل برجسته در انتخابات ریاست جمهوری متجلی خواهد شد، یکبار دیگر نیاز به خلق حماسه است؛ حماسه ای که تهاجم دشمنان را منتفی بوده و همراه با امید و بالندگی و شکوفایی برای ملت بزرگ ایران باشد.
کما این که انتظار خلق حماسه از مردم ایران نیز بسیار بجاست، چرا که مقام معظم رهبری از ظرفیت های مردم و جامعه اطلاع دارند. در واقع، با این راهبرد جدید، دستورات خود را برای بسترسازی خلق حماسه های عظیم در عرضه سیاست و اقتصاد را که ترس و واهمه قدرت های بزرگ و توسعه طلب را برانگیزد، صادر کرده اند.

حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی؛ نقشه راه برای تحقق اهداف بزرگ ملت ایران

باید اذعان داشت که حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی از نظر منطق و رویکردهای علوم سیاسی یک تز و راهبرد جدید برای ادامه روند امورکشور است، که باید برای مسئولین جامعه و همه مردم مقدس شمرده شود. این در حالیست که مفهوم حماسه سیاسی و اقتصادی را که به عنوان یک راهبرد کلان و دکترین جدید برای مدیریت امور کشور برای سال 1392 انتخاب شده است، در نوع خود می توان به عنوان یک نقشه راه و مسیری مشخص برای روند امور جاری کشور قلمداد نمود، که در راستای تحقق اهداف از پیش تعیین شده که رسیدن به قله های بلند پیشرفت و توسعه مهمترین آنها می باشد، مشخص شده است.
در واقع، پیام نوروزی مقام معظم رهبری و متعاقب آن بیانات بسیار مهم معظم له در اجتماع پرشکوه ملت ایران در مشهد مقدس و در جوار حرم رضوی را همچنانکه ذکر شد، باید به عنوان « نقشه راه» هم در بحث سیاست خارجی و هم در بحث سیاست داخلی و هم در مورد مباحث پیش روی اقتصادی برای تمامی مسؤلان اعم از قوای مقننه، مجریه و قضائیه و همچنین مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر دستگاه های دولتی تلقی نمود، که تا تحقق نهایی عنوان فوق باید در این مسیر گام برداشت.
فلذا، ارائه این راهبرد و راهکار از سوی رهبر معظم انقلاب بایستی بیش از هر زمان دیگر جدی تر گرفته شود؛ چرا که جمهوری اسلامی ایران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند خلق حماسه های بزرگ سیاسی و اقتصادی که از یک نظر موجب تعالی ملت بزرگ ایران شده و توطئه های شوم دشمنان را نقش بر آب می کند، می باشد. بنابراین، حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی دکترین جدیدی است که مقام معظم رهبری در عرصه سیاست مطرح می کنند و از آنجا که همه به اشراف ایشان بر همه امور اطلاع دارند، می دانندکه تا به حال سابقه نداشته که رهبر انقلاب این چنین راهبردی را مشخصاً و علناً برای روند امورسیاسی مشخص کنند.

ضرورت های لازم برای تحقق حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی

ضرورت های لازم برای تحقق دکترین جدید برای سال 1392 یعنی « حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی »، بصورت کاملاً شفاف و روشن توسط خود مقام معظم رهبری هم در پیام نوروزی و هم در بیانات شان در اجتماع عظیم ملت ایران در مشهد مقدس، که در اول فروردین ایراد شد، به خوبی در دو حوزه اقتصاد و سیاست تبیین شده است، که به شرح ذیل می توان آنها را دسته بندی نمود.

ضرورت های اقتصادی

از نظر مقام معظم رهبری ضرورت نخست و در واقع پیش شرط بنیادین برای نیل به حماسه اقتصادی در سال 1392، رونق و تقویت تولیدات ملی و توجه روز افزون به تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی است. این در حالی است که باید مکانیسم هایی نیز اندیشید که در چارچوب آن وابستگی کشور به درآمدهای حاصل از فروش نفت بطور فزاینده ای کاهش یافته و منابع دیگر جایگزین آن شود. رهبر انقلاب در پیام نوروزی شان با بیان اینکه سال ۹۲ برابر چشم‌انداز امیدوارانه‌ای که به لطف پروردگار و همت مردم مسلمان برای ما ترسیم شده است، سال پیشرفت و تحرک و ورزیدگی ملت ایران خواهد بود و آمادگی ملت ایران بیشتر و حضور او مؤثرتر و سازندگی آینده‌ این ملت به دست خودشان و با همتِ با کفایت خودشان بهتر و امیدبخش‌تر خواهد شد. با ذکر این نکته که ما دو عرصه عمده اقتصاد و سیاست را در سال ۹۲ در پیشِ‌ رو داریم، تأکید نمودند که در عرصه‌ اقتصاد، به « تولید ملی» باید توجه شود؛ همچنانکه در شعار سال گذشته بود.
ضرورت دوم جهت تحقق حماسه اقتصادی از نظر رهبر معظم انقلاب، توجه به اقتصاد مقاومتی و آمادگی پیش از نیاز و در واقع یک قدم جلوتر از نقشه دشمن حرکت کردن است. در این باره معظم له در اثنای بیانات شان در مشهد مقدس خاطرنشان ساختند که دولت ها، صنعتگران، کشاورزان، سرمایه‌داران و کارآفرینان، پژوهشگران علمی، طراحان علمی و صنعتی همه موظفند به این وظیفه‌ اخلاقی بزرگ، به این وظیفه‌ عاقلانه که پیش از نیاز، خودشان را آماده کنند و یک قدم جلوتر از نقشه‌ دشمن حرکت کنند، عمل نمایند. ایشان تأکید داشتند که مدیران اقتصادی، استادان دانشگاه، انجمن های علمی، پارک های علمی و فناوری، همه‌ اینها باید پیش‌دستی را در کار علمی وجهه‌ همت خودشان قرار دهند؛ مقاله‌ علمی می نویسند، در این جهت باشد؛ پژوهش علمی می کنند، در این جهت باشد؛ کار صنعتی می کنند، کار فنی می کنند، کار علمی می کنند، همه در این جهت باشد؛ کما اینکه مدیران دولتی، مدیران دانشگاه‌ها، مدیران علمی و همچنین آحاد ملت در این جهت حرکت کنند.

ضرورت های سیاسی

ضرورت بعدی که باز در سخنان رهبر معظم انقلاب تبیین شده و برای تحقق راهبرد کلان حماسه اقتصادی و حماسه سیاسی برای سال 1392 بخصوص در زمینه نیل به حماسه سیاسی لازم است، توجه به مسئله انتخابات پیش رو و حضور گسترده مردم در پای صندوق های اخذ رأی برای انتخاب رئیس جمهور و شوراهای اسلامی می باشد.
در این رابطه، رهبر معظم انقلاب بر روی چهار مسئله اساسی در رابطه با انتخابات پیش رو تأکید ویژه داشته اند:
نخست، حضور گسترده و جهادی مردم در انتخابات است، که دارای تأثیرات فراوان در ابعاد گوناگون وجودی از جمله ایجاد امنیت اقتصادی، سیاسی، روانی و ... بوده و در عین حال سبب مهار و خنثی سازی تهدیدات خارجی و ناامیدی دشمنان می شود.
دوم، مشارکت و حضور تمامی سلیقه ها و جریان های معتقد به جمهوری اسلامی در انتخابات می باشد. در این باره رهبر معظم انقلاب شرکت در انتخابات را هم حق و هم وظیفه همه دانسته و معتقدند همه کسانی که به نظام جمهوری اسلامی و به استقلال و آینده کشور معتقد بوده و اهمیت می دهند و دلشان برای منافع ملی می سوزد، باید در انتخابات شرکت کنند. کما اینکه ایشان روی گرداندن از انتخابات را مناسب کسانی می دانند که با نظام اسلامی مخالفند.
سوم، تمکین در مقابل قانون می باشد، که به عنوان یک وظیفه همگانی برای همه مطرح است. در این مورد رهبری معظم انقلاب بطور کلی معتقدند « در مسئله‌ انتخابات و غیر انتخابات، همه باید تسلیم رأی قانون باشند؛ در مقابل قانون تمکین کنند».
و چهارم، توجه مردم در انتخاب رئیس جمهور آینده به امتیازات امروز رئیس جمهور منهای ضعفهای موجود می باشد. از این نقطه نظر، نیز مقام معظم رهبری معیارهای مهمی را برای انتخاب رئیس جمهور آینده مشخص نموده و تأکید کرده اند که « این را همه بدانند که آنچه ما برای رئیس‌جمهور آینده نیاز داریم، عبارت است از امتیازاتی که امروز وجود دارد، منهای ضعف هایی که وجود دارد... رئیس‌جمهور هر دوره‌ای باید امتیازات کسبی و ممکن‌‌الحصول رئیس‌جمهور قبلی را داشته باشد، ضعف های او را نداشته باشد... آن چیزهایی که امروز برای دولت و برای رئیس‌جمهور نقاط قوّت محسوب می شود، اینها باید در رئیس‌جمهور بعدی وجود داشته‌ باشد، اینها را باید در خود تأمین کند؛ آن چیزهایی که امروز نقاط ضعف شناخته می شود را باید از خود دور کند... هر کسی می‌آید، پایبند به انقلاب، پایبند به ارزش ها، پایبند به منافع ملی، پایبند به نظام اسلامی، پایبند به عقل جمعی، پایبند به تدبیر باشد.»

ارزیابی نهایی

آنچه مشخص است این است که نامگذاری سال 1392 تحت عنوان سال « حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی » از جانب رهبر معظم انقلاب را بایستی دکترین جدید و در واقع یک راهبرد کلان برای نظام اسلامی در زمینه اداره امور سیاسی و اقتصادی دانست، که علاوه بر این که چشم انداز آتی مسائل کشور در ابعاد کلان سیاسی و اقتصادی را مشخص می نماید، بلکه افزون بر آن و مهمتر از همه نقشه راه و مسیر حرکت مسؤلان کشور و ملت بزرگ ایران جهت نیل به راهبرد فوق الذکر را نیز تبیین و تعیین می کند.
حال به عنوان ارزیابی نهایی باید تأکید داشت که، تحقق راهبرد کلان کشور برای سال 1392 که از جانب رهبر معظم انقلاب تحت عنوان حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی مشخص و تبیین شده است، بیش از پیش مستلزم توجه مردم و بخصوص مسؤلان و دستگاه های اجرایی به اولویت های و ضرورت های لازم جهت نیل به هدف و چشم انداز تعیین شده می باشد. در حقیقت، رهبر معظم انقلاب راه را برای مجموعه دولت و ملت و سایر دستگاه های اجرایی و نظارتی نشان داده اند. فلذا، در این سال بایستی اهم برنامه های سیاسی و اقتصادی کشور از سوی دولت و نهادهای مربوطه در راستای تحقق عملی این عنوان و با محوریت آن شکل بگیرند.
بنابراین، دست اندرکاران امور کشور در همه قوا اعم از قانونگذاری، اجرایی و قضایی، بایستی برای اجرایی شدن این نامگذاری فارغ از جوزدگی های رایج و بدور از سیاست زدگی باید زمینه ساز خلق حماسه در عرصه های سیاسی و اقتصادی باشند. چرا که مشارکت مردم در سرنوشت سیاسی و اقتصادی خود در جامعه اسلامی همواره نشان داده است که حضور حماسی مردم در عرصه سیاست که تأثیرات آن در حوزه اقتصاد نیز تجلی می یابد، از بروز هرگونه انحراف و فتنه جلوگیری می کند.
منبع: www.irinn.ir

/ج